مولکول غیرقطبی
(Non polar Molecule)
مولکول غیرقطبی که به عنوان مولکول کووالانسی غیرقطبی نیز شناخته می شود، نوعی مولکول است که بار الکتریکی جدایی ندارد. به عبارت دیگر، الکترون ها به طور مساوی در اطراف مولکول توزیع می شوند و در نتیجه توزیع متعادل بارهای الکتریکی ایجاد می شود. این توزیع متعادل بارها منجر به عدم وجود یک گشتاور دوقطبی دائمی در مولکول می شود.
مولکولهای غیرقطبی معمولاً از اتمهایی تشکیل میشوند که دارای الکترونگاتیوی مشابه هستند، به این معنی که کشش مساوی یا تقریباً برابری بر روی الکترونهای مشترک در پیوندهای کووالانسی دارند. در نتیجه، هیچ گشتاور دوقطبی خالصی در مولکول وجود ندارد و تفاوت قابل توجهی در بار الکتریکی از یک سر به سر دیگر نشان نمیدهد.
فقدان گشتاور دوقطبی در مولکولهای غیرقطبی به آنها ویژگیهای متمایزی در مقایسه با مولکولهای قطبی میدهد. به عنوان مثال، مولکول های غیرقطبی به طور کلی در حلال های قطبی مانند آب نامحلول هستند، زیرا هیچ جاذبه ای بین مولکول های غیر قطبی و مولکول های حلال قطبی وجود ندارد. علاوه بر این، مولکولهای غیرقطبی در مقایسه با مولکولهای قطبی، نقاط جوش و نقطه ذوب پایینتری دارند، زیرا نیروهای بین مولکولی بین مولکولهای غیرقطبی ضعیفتر هستند.
نمونههایی از مولکولهای غیرقطبی شامل گازهای دواتمی مانند نیتروژن (N2)، اکسیژن (O2) و هیدروژن (H2) و همچنین هیدروکربنهایی مانند متان (CH4)، اتان (C2H6) و پروپان (C3H8) است. این مولکولها از اتمهایی با الکترونگاتیوی مشابه تشکیل شدهاند و پیوندهای کووالانسی غیرقطبی تشکیل میدهند و در نتیجه مولکولهای غیرقطبی ایجاد میکنند.
توجه به این نکته مهم است که در حالی که یک مولکول به عنوان یک کل ممکن است غیرقطبی باشد، ممکن است پیوندهای جداگانه درون مولکول قطبی باشند. با این حال، اگر قطبیت پیوندها به دلیل تقارن مولکول، یکدیگر را خنثی کنند، مولکول کلی غیرقطبی در نظر گرفته می شود.
طبقه بندی یک مولکول به عنوان غیرقطبی پیامدهایی در زمینه های مختلف علمی از جمله شیمی، زیست شناسی و فیزیک دارد. درک خواص مولکول های غیرقطبی برای پیش بینی رفتار آنها در واکنش های شیمیایی، فرآیندهای بیولوژیکی و برهمکنش های فیزیکی ضروری است.
در نتیجه، مولکولهای غیرقطبی با توزیع یکنواخت الکترونها و فقدان گشتاور دوقطبی دائمی مشخص میشوند. این منجر به خواص منحصر به فردی می شود که آنها را از مولکول های قطبی متمایز می کند. مطالعه مولکولهای غیرقطبی جزء لاینفک بسیاری از رشتههای علمی است و به درک ما از رفتار مواد مختلف در محیطهای مختلف کمک میکند.