اسید های آلی


اسیدهای آلی ترکیباتی هستند که دارای گروه کربوکسیلیک (-COOH) در ساختار خود بوده و منشأ طبیعی (گیاهی یا جانوری) دارند. این اسیدها معمولاً ضعیف هستند و در آب به صورت جزئی یونیزه میشوند.

ساختار شیمیایی اسیدهای آلی

اسیدهای آلی معمولاً دارای ساختار زیر هستند:

  • گروه کربوکسیلیک (-COOH): این گروه عامل اصلی اسیدی بودن است و میتواند پروتون (H⁺) آزاد کند.
  • زنجیره کربنی (R): میتواند اشباع (تک پیوند)، غیراشباع (دوتا یا سه پیوند) یا حلقوی باشد.

مثال‌هایی از اسیدهای آلی مهم

نام اسید آلی

فرمول شیمیایی

منبع طبیعی

کاربردها

اسید استیک (جوهر سرکه)

CH₃COOH

سرکه، میوه‌ها

صنایع غذایی، تولید پلاستیک

اسید سیتریک

C₆H₈O₇

مرکبات (لیمو، پرتقال)

طعم‌دهنده، نگهدارنده غذا

اسید لاکتیک

C₃H₆O₃

شیر ترش، عضلات هنگام ورزش

صنایع غذایی، تولید پلیمرها

اسید اگزالیک

C₂H₂O₄

اسفناج، ریواس

پاک‌کننده، صنعت نساجی

اسید مالیک

C₄H₆O₅

سیب، گیلاس

نوشابه‌ها، داروسازی

اسید تارتاریک

C₄H₆O₆

انگور

تولید نوشیدنی‌ها، نانوایی

اسید بنزوئیک

C₇H₆O₂

برخی میوه‌ها و صمغ‌ها

نگهدارنده مواد غذایی

اسید فورمیک (جوهر مورچه)

HCOOH

نیش مورچه، گزنه

صنعت دباغی، تولید حشره‌کش‌ها

ویژگی‌های کلی اسیدهای آلی

  • محلول در آب(با افزایش طول زنجیره کربنی، انحلال پذیری کاهش مییابد).
  • بوی تند(مانند بوی سرکه یا میوه‌های ترش).
  • اسیدیته متوسط(در مقایسه با اسیدهای معدنی مانند HCl یا H₂SO₄.)
  • واکنش با بازهاو تشکیل نمک (مثال: استات سدیم از واکنش اسید استیک با سدیم هیدروکسید)